بازرسی کالای وارداتی در ترخیص کالا : در امر صادرات و واردات و ترخیص کالا وجود شرکتهای بازرسی کالا در سطح تجارت بین المللی ضرورت میابد. در ایران شرکتهای متنوع بازرسی کننده کالا وجود دارد که کار بازرسی کالا را انجام می دهند. در میان کالاهای وارداتی کالاهایی وجود دارند که دارای استاندارهای اجباری هستند که طبق تعرفه کالا و نظر سازمان استاندارد جهت ترخیص وارداتی شرایط بازرسی آنها اجباری است و خریدار وظیفه دارد شرکت بازرسی کننده را معرفی کند و هزینه بازرسی را به عهده گیرد،
این بازرسی شامل کلیه عملیاتی است که شرکت بازرسی کننده برای تعیین کیفیت و کمیت کالا انجام می دهد. شرکتهای بازرسی کننده باید صلاحیت فنی و علمی را داشته باشند و علاوه بر آن نیز باید رازدار و امانتدار باشند و از بازرسی کالا گزارش دقیق فنی ارائه بدهند، نیروی انسانی ماهر جهت بازرسی کالا داشته باشند. چگونگی زمان و مکان بازرسی کالا در اعتبارات اسنادی باید به طور شفاف و دقیق ذکر شده باشد، در صورت نبودن این الزامات کالا نمی تواند از گمرک ترخیص گردد.كليه مشخصاتی كه برای بررسی از لحاظ كميت و كيفيت و بسته بندی و … مورد نظر می باشد محدود به مواردی است كه در سفارش بازرسی کالا آمده است و هر گونه تغييرات توسط شرکت های ترخیص باید در اسرع وقت به اطلاع شركت بازرسی کالا برسد.
بازرسی کالای وارداتی در ترخیص کالا در ایران
خريدار باید حدود بازرسی را به اطلاع فروشنده یا سازنده کالا رسانيده و موافقت ايشان را برای انجام بازرسی جلب نمايد. در صورت عدم موافقت فروشنده از اين بابت هيچگونه مسئوليتی متوجه شركت بازرسی نمی باشد. بازرسی کالا می تواند بر اساس حدود بازرسی تعيين شده در محل توليد، بسته بندی، انبار فروشنده، گمرك يا بندر مبداء، در گمرك يا بندر مقصد انجام شود.
اقدامات ضروری براي ايمنی بازرس کالا توسط فروشنده به عمل خواهد آمد و هر گونه خطر به اطلاع شركت بازرسی کالا خواهد رسيد. هرگونه مدارك و اسناد مد نظر خريدار برای انجام بازرسی ( از جمله بروشور، نقشه، مشخصات فني و غيره ) بايد حداقل دو هفته قبل از انجام بازرسی کالا مستقيماً توسط خريدار يا نماينده وي به شركت بازرسی كننده کالا تحويل گردد. چنانچه اينگونه مدارك به موقع توسط خريدار تحويل شركت بازرسی كننده کالا نشود، اين مدارك ملاك انجام بازرسی قرار نگرفته و شركت بازرسی مسئوليتی در برابر آن نخواهد داشت.
گواهينامه بازرسی کالا پس از صدور به ذينفع اعتبار اسنادی تحويل می گردد مگر آنكه نحوه ديگری در اعتبار اسنادی يا قرارداد خريد تعيين شده باشد.
در صورت حساس بودن نوع بسته بندی، مشخصات شفاف و دقيق بسته بندی مورد قبول فروشنده بايد در مدارك خريد ذكر گردد. در غير اينصورت استانداردها و عرف جاری سازنده يا فروشنده ملاك انجام بازرسی کالا خواهد بود.
شركت بازرسی كننده کالا و بازرسان آن دارای شخصيت مستقل بوده و خريدار، فروشنده، بانك و يا هر شخص حقيقی و حقوقی ديگر نمی توانند شركت بازرسی كننده کالا را مگر به حكم قانونی در مورد صدور و يا عدم صدور گواهينامه منع يا مجبور نمايند.
شركت بازرسی کالا موظف است كار بازرسی که به آن داده شده را با دقت و مهارت لازم انجام دهد. در صورت بروز هرگونه اختلاف، طرفين باید از طريق مذاكره نسبت به حل و فصل اختلاف فیمابين اقدام کنند در غير اينصورت مراجع قانونی در كشور باید رسیدگی نمایند.
بازرسی پیش از حمل کالا یا PSI یکی از مرسوم ترین بازرسی های کالا به حساب می آید، در این روش کشور مقصد به وسیله شرکت های بازرسی کالا به عنوان شخص ثالث، کالای وارداتی را پیش از حمل مورد بازرسی قرار می دهند. لیست شرکت های مورد تایید سازمان استاندارد جهت بازرسی کالای تاجران واردات کالا ارائه شده و دائما نیز به روزرسانی می شود. بازرسی آن دسته از کالاهای وارداتی شامل استاندارد اجباری بر اساس روش های سازمان استاندارد صورت گرفته و گواهی COI مربوطه ارائه خواهد شد این اقدام یک گام اساسی در جهت ترخیص کالای استاندارد اجباری به حساب می آید، البته سازمان های بازرسی بین المللی از خدمات دیگری چون بازرسی کالا حین ساخت و بازرسی نظارت بر حمل و بارگیری کالا و نظارت بر تخلیه کالا (استریپ کالا و استافینگ کالا) نیز می شود. البته شرکت های بازرسی کالا در جهت منافع تاجران و واردکنندگان کالا به بازرسی تعیین ارزش و تایید پروفرما و بررسی اصیل بودن فروشنده نیز می پردازند که این نوع بازرسی خود از دید بانک برای انجام عملیات اعتباری در حجم وسیع ضروری می باشد