مطابق قانون، انتقال خاک به خارج از کشور ممنوع است و فردی که قاچاق خاک انجام می دهد، به یک یا دو مورد از مجازات های تعزیری درجه 5 قانون مجازات اسلامی محکوم می شود. تشخیص ماده معدنی برعهده وزارت صمت است و برای خروج خاک معدنی از کشور اخذ مجوز توسط وزارت مذکور با رعایت ماده 43 قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران الزامی است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در روزهای اخیر فیلم بالا با موضوع قاچاق خاک ایران به کشورهای عربی برای ساخت جزایر مصنوعی در فضایز مجازی منتشر شده است. برای فهمیدن پشت پرده این مساله، موضوع را از روح الله لطیفی، سخنگوی گمرک ایران جویا شدیم و او نیز در پاسخ به رکنا گفت: صادرات خاک کشاورزی ممنوع است و انجام نمی شود، اما صادرات خاک رس، خاک معدنی و سنگ آهن به همراه خاک آهن انجام می شود. این موارد هم خاک محسوب نمی شود، بلکه در اصل ماده معدنی هستند.
وی افزود: در فیلم بالا چیزی مشخص نیست و نمی توان با استناد به این فیلم، گفت که قاچاق خاک انجام می شود. اساسا هم در این فیلم نه خاکی دیده می شود، نه مشخص است از کجا آمده و نه این که برای چه کشوری است.
سخنگوی گمرک ایران ادامه داد: گمرک آمار تجارت رسمی خاک را دارد، اما اگر فردی خارج از مرزهای تجاری و استقرار گمرک با وجود مرزهای دریایی، زمینی، کوهستانی و … ایران، بتواند محموله ای را جابهجا کند، قاچاق محسوب می شود و کنترل آن با نیروی انتظامی و سایر ارگان های نظامی و امنیتی است.
لطیفی در بخش دیگری از صحبت هایش تاکید کرد: هیچ کس در دنیا برای ساخت جزیره به خاک کشاورزی نیاز ندارد، بلکه برای ساختن جزایر مصنوعی بیشتر از شن و ماسه استفاده می شود. نکته دیگر این که برای صادرات هر نوع خاک صنعتی و مصالح ساختمانی شبیه خاک نیاز به تایید وزارت جهاد کشاورزی وجود دارد و اساسا فرضیه صادرات قانونی خاک (به جز خاک های صنعتی و معدنی) در ایران محال است.
سخنگوی گمرک ایران ادامه داد: پیش از این هم خبری در خصوص صادرات خاک به عراق از مرز سومار منتشر شده بود که با بررسی به عمل آمده، مشخص شد این محموله خاک آهن بوده است که با مجوز و کنترل های دقیق که سال هاست برای استفاده صنعتی و تولید آهن طرف عراقی خریداری می کرد، در حال ارسال بود و ربطی به خاک یا خاک کشاورزی نداشت و عملا سنگ آهن نرم بود.
وی در پایان آخرین آمارهای صادرات رسمی خاک صنعتی و معدنی کشور را اعلام کرد و گفت: در پنج ماهه نخست امسال، خاک رس کائولینی به میزان 11 هزار و 201 تن، خاک رس نسوز به میزان 268 تن، خاک رس رنگ زدا به میزان 54 تن، سایر خاک های رس به میزان 774 تن، خاک شاموت به میزان 189 تن و خاک سیلیسی (کیز لگور، تریپولیت) به میزان 16هزار و 323 تن از مبادی رسمی کشور ارسال شده است.