در قوانین تجاری بین المللی، ورود و خروج هر کالایی به مرز کشورها و با هر روشی از رویه‌های گمرکی آن کشور پیروی می‌کند. ارسال و دریافت کالا از طریق پست بین‌المللی نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این مطلب رویه‌های گمرکی و قوانین مربوط به مرسولات پستی بین المللی را در قوانین گمرکی ایران بررسی می‌کنیم. تمامی اشخاصی که از روش پست بین المللی برای ارسال و دریافت کالا از سراسر جهان استفاده می‌کنند، بهتر است با رویه گمرکی مرسولات پستی بین‌المللی ایران آشنا باشند.
بیشتر بخوانید: رویه گمرکی چیست ؟
ماده ۸۱. مرسولات پستی کلیه اشیائی است که برطبق قوانین پستی کشور یا اتحادیه جهانی پست توسط پست قبول، مبادله و توزیع می‌شود و شامل مراسلات و امانات به شرح ذیل است:
- مرسولات پستی، نامه، کارت پستال، مطبوعات، نمونه های تجارتی، نوار و لوح فشرده پرشده و مانند آنها است.
- امانات پستی، کلیه بسته های پستی است به استثناء مراسلاتی که از لحاظ بسته بندی، وزن و کرایه پستی تابع ضوابط خاص خود باشد.
مبادله کیسه های مرسولات پستی
- ماده ۸۲ .کیسه های پستی حاوی مرسولات پستی باید هنگام ورود به گمرکهای مرزی و ارسال به خارج در دفاتر مبادله پستی به وسیلۀ گمرک، نظارت و مهر و موم و پلمب گردد.
مرسولات ارسالی به خارج کشور
- ماده ۸۳ .کلیه مرسولات ارسالی به خارج از کشور که مشمول نظارت گمرکی است باید با فرم‌های CN۲۲، CN۲۳، CP۷۱ و CP۷۲ که توسط ارسال کننده تکمیل می‌شود همراه باشد فرم‌های یاد شده که
اظهارنامه های گمرکی مرسولات پستی تلقی و بررسی گمـرکی براساس آن انجام می شود توسط ادارات پـست در اختیار فرستنده قرار می گیرد.
در واحدهای پستی که واحد گمرکی وجود دارد، نمایندگان گمرک بر مرسولات‌پستی مشمول مقررات گمرکی نظارت می‌کنند و با مهر یا با روش‌های خودکاری که از ناحیه گمرک ایران تجویز و مورد اجرا گذاشته می‌شود ممهور می‌نمایند.
تبصره .واحد خدمات پستی، نهادی دولتی یا خصوصی دارای مجوز از دولت است که خدمات بین المللی پستی ارائه می کند.
ماده ۸۴.گمرک ایران میتواند در صورت درخواست پست جمهوری اسلامی ایران تمام یا بخشی از وظایف مربوط به پذیرش مرسولات پستی به خارج از کشور را پس از احراز شرایط لازم با اعطای نیابت به پست جمهوری اسلامی ایران برای مدت معینی واگذار نماید.
- ماده ۸۵. در هر نقطه از کشور که دفتر مبادله مرسولات پستی خارجی دایر است گمرک نیز باید در آنجا مستقر شود و انجام وظیفه نماید.
تبصره ۱ . دفاتر مبادله مرسولات پستی خارجی با اطلاع و موافقت گمرک ایران تأسیس می شود.
تبصره ۲ .پست جمهوری اسلامی ایران مکلف است تمامی امکانات اداری لازم جهت استقرار گمرک را تأمین نماید.
- ماده ۸۶ . گمرک در دفاتر مبادله مرسولات پستی، مرسولات قبول شده را با توجه به
فرم‌هایCN۲۲، CN۲۳، CP۷۱ و CP۷۲ همراه آنها کنترل و در صورت وجود تردید میتواند جهت تطبیق محتوی با فرم همراه مرسوله از مأمور پست دفتر مبادله درخواست نماید که آنها را باز کند و در صورت عدم تطبیق، مرسوله برگشت داده می‌شود و چنانچه جزء کالای ممنوع‌الصدور باشد ضبط و طبق مقررات مربوطه اقدام می‌شود.
گمرک بر مرسولات ارسالی به خارج از کشور با مهر و موم و پلمب کیسه ها نظارت می کند.
تبصره. گمرک ضمن نظارت در امر ارسال مرسولات پستی، علاوه بر مهر موم نمودن کیسه ها، فرم بارنامه‌های کیسه‌ها و امانات محتوی آنها را به مهری که از طرف گمرک ایران تعیین می شود ممهور می‌نماید.
مرسولات وارده از خارج کشور
ماده ۸۷ . درصورتی که مرسولات از نظر گمرک مشکوک باشد می تواند از مأمور پست بخواهد که آن‌را باز نماید.
در این مورد فرم مخصوص حاکی از باز شدن و تعیین مشخصات کالا طبق نمونه تعیین شده از ناحیه گمرک ایران، به بسته مزبور الصاق می شود.
تبصره ۱ .چنانچه نامه یا مرسوله ای که اداره پست مجاز به باز کردن آن نیست به نظر گمرک مشکوک باشد طبق ماده(۲۳) آیین نامه اجرائی موافقتنامه امانات پستی عمل می شود. این رویه در مورد مرسولات به مقصد خارج از کشور نیز لازم الاجراء است.
تبصره ۲ . ترخیص محمولات و مرسولاتی که جنبه تجاری دارند
تابع تشریفات و مقررات عمومی است.
مرسولات پستی مشمول حقوق ورودی
- ماده ۸۸ . مرسولات پستی وارده از خارج کشور که مشمول پرداخت حقوق ورودی هستند باید در انبارهای متعلق به پست که تحت نظارت گمرک می باشند، نگهداری شوند.
- ماده ۸۹.دفاتر پست مکلفند فهرست مرسولات پستی که طبق مقررات پست، متروکه تلقی می شوند با درج کلیه مشخصات براساس اظهارنامه های گمرکی مخصوص مرسولات پستی تنظیم و به همراه کالا به انبارهای گمرکی تحویل دهند. شرکت پست مکلف است جهت نگهداری کالای متروکه فضایی مناسب را در اختیار گمرک قرار دهد.
تبصره . پست بنابه درخواست کتبی صاحب کالا میتواند مدت توقف کالا را حداکثر تا سه ماه تمدید کند.
حمل و مبادله مرسولات وارده از خارج، در داخل کشور
- ماده ۹۰ . در مواردی که مرسولات پستی موضوع پروانه عبور به گمرک مقصد عبور تحویل نشود، مورد، تابع مقررات مبحث ششم فصل اول بخش هفتم این قانون می شود.
توزیع مرسولات و دریافت حقوق ورودی
- ماده ۹۱. حقوق ورودی مرسولات وارده از خارج توسط گمرک وصول می شود. مرسولات قابل توزیع به وسیله پست با صدور پروانه یا پته توسط مأموران گمرک تعیین و در دفتر مخصوص ثبت و پروانه یا پته گمرکی به همراه صورتحساب وجوه متعلقه به پست تحویل می شود. ادارات پست پس از وصول حقوق ورودی، وجوه دریافتی را به حساب گمرک واریز و حداکثر ظرف بیست روز از تاریخ تحویل صورتحساب با گمرک تسویه حساب می نمایند. وجوه واریز شده به درآمد قطعی منظور می گردد.
