سندی است که بموجب آن می توان در صادرات و واردات کالا فعالیت داشت، کارت بازرگانی توسط شعب اتاق بازرگانی و صنایع معادن ایران در تهران و شهرستان‌ها که به نام متقاضیان اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی صادر و پس از تائید توسط واحد صدور معتبر می باشد و شرایط و نحوه تمدید آن طبق آئین نامه اجرایی است که به تصویب هیئت محترم وزیران خواهد رسید. پروانه نسیه گمرک می تواند با موافقت وزارت امور اقتصادی و دارایی کالای متعلق به وزارتخانه ها و موسسات دولتی وابسته به دولت را با تعهد مسئولان مالی سازمان مربوطه و با تعیین مهلت، کالای متعلق به اشخاص را با اخذ ضمانت نامه بانکی و علاوه کردن بهره به میزانی که در هر سال از طرف وزارت امور اقتصادی و دارایی اعلام خواهد شد و تعیین مهلتی که حداکثر بیش از یکسال نباشد به طور قطعی ترخیص کند. پته اغلب برای مسافرین مورد استفاده قرار می گیرد و در سایر موارد تا سقف ۱۰۰۰ دلار کالای وارد شده، پته مسافرتی صادر خواهد شد. در مواقعی که ارزش کالای همراه مسافر از سقف ۸۰ دلار تجاوز نماید مازاد آن به شرط تجاری نبودن با اخذ حقوق ورودی با پته قابل ترخیص خواهد بود. پته عبور گمرک ایران می تواند در صورتی که مقتضیات تجاری ایجاب نماید برای حمل کالاهایی که تشریفات گمرکی آن انجام گردیده، صدور پته عبور بموجب دستور اداری برقرار می نماید. فهرست عدل بندی ( لیست بسته بندی) زمانیکه تنوع بسته بندی و یا اینکه محتویات بسته ها مغایر و یا مختلف باشد ارائه لیست عدل بندی به گمرک ضروری است در غیراینصورت گمرک مکلف است کلیه بسته بندی‌ها را باز نموده و بازرسی نماید. Packing list( لیست بسته بندی) معمولاً توسط فروشنده کالا تهیه می‌شود. اعلامیه فروش ارز سندی است که توسط بانک صادر می شود و میزان ارز و نحوه مبادله فروش ارز و شرایط خرید ارز خریدار از بانک کارگزار در آن مشخص می شود و به گمرک اعلام خواهد شد. اظهارنامه گمرکی اوراق چاپی است که توسط گمرک تهیه و براتی تنظیم و تسلیم صاحب کالا یا نماینده قانونی آن حامل یا موسسه حمل می شود تا اطلاعات مربوط به آن منجمله وسیله حمل، مبداء، بارگیری، نام کشور مبداء، مقصد کالا، تعداد و نوع کالا در آن درج و به گمرک اظهار می نماید. قبض انبار قبض انبار، قبض رسید و تحویل کالا عبارتست از سندی که تحویل گیرنده کالا یا انباردار بوسیله رسید، دریافت کالا را با مشخصات خاصی از تحویل دهنده تائید می نماید. نگله کلمه ای است هندی که در بنادر و گمرکات جنوب بسیار متداول است واحدی است از کالا با مفهومی وسیع تر از عدل، به این معنا که به واحد کالاهای بسته بندی نشده مثل یک شاخه تیرآهن یا یک شمش فلزی سنگین یا یک دستگاه بدون لفاف و حتی به یک دستگاه اتومبیل یا تراکتور نیز که اقلام فهرست کل بار ( مانیفست) و بارنامه را تشکیل می دهند یک نگله نامیده می شوند.

: تشكیلاتی است دولتی كه عهده دار اجرای قوانین گمركی ، وصول حقوق و عوارض ورودی و صدوری ، انجام تشریفات واردات، ترانزیت و صادرات كالا می باشد. *حقوق گمركی : حقوقی است كه طبق تعرفه گمركی وضع شده و به اجناس و كالاها هنگام ورود یا صدور از قلمرو گمركی تعلق می گیرد. *تشریفات گمركی : كلیه عملیاتی كه باید توسط اشخاص ذینفع و گمرك انجام گیرد تا یك كالا صادر و یا وارد گردد. *ترانزیت : روش گمركی است كه براساس آن كالاها تحت نظارت گمرك، از یك گمرك به گمرك دیگر حمل می گردد. *ترخیص : به معنی خارج شدن كالا از گمرك پس از انجام تشریفات گمركی است. *اظهارنامه گمركی : ذكر مشخصات كامل كالا در اظهارنامه تسلیمی به گمرك را می گویند. *كابوتاژ : عبارتست از حمل كالا از یك نقطه به نقطه دیگر، در یك كشور از راه دریا یا رودخانه های مرزی *قانون امور گمركی : مشتمل بر397ماده می باشد كه در گمركات كشور اجرا می گردد آئین نامه اجرائی این قانون دارای 397 ماده می باشد كه در آن رویه های مختلف گمركی درخصوص واردات، صادرات، تشریفات گمركی، ارزیابی، ترخیص، تخلفات، قاجاق گمركی، اختلافات گمركی و سایر مسائل گمركی تشریح گردیده است. *كالای متروكه : مدت مجاز توقف كالاهای وارده به گمرك سه ماه بعد از تاریخ تحویل اظهارنامه و صدور قبض انبار است. درصورتی كه در این فاصله برای تشریفات گمركی مراجعه نشود، كالا متروكه محسوب می گردد؛ این مهلت در صورت درخواست صاحب مال این مدت به شرط پرداخت حق انبارداری تا 3 ماه دیگر قابل تمدید است. *حق العملكاری در گمرك : حق العملكار در گمرك به شخصی (حقیقی یا حقوقی) اطلاق می شود كه تشریفات گمركی كالای متعلق به اشخاص دیگر را به وكالت از طرف آن شخص در گمرك انجام دهد. این شخص حقیقی یا حقوقی بایستی پروانه حق العملكاری از گمرك دریافت نماید. *تعرفه گمركی : به معنی دریافت حقوق و عوارض گمركی است كه بر روی هر كالا بسته می شود بطور مثال وقتی می گویند تعرفه ورود تلویزیون 32% است یعنی مأخذ دریافت حقوق و عوارض گمركی این كالا 32% می باشد. «تعرفه» به معنی جدول طبقه بندی كالایی هم در كتاب مقررات صادرات و واردات آمده است كه اصطلاح خارجی آن (Nomenclature ) می باشد. مثلاً وقتی می گویند تعرفه کامیون جرثقیل 8705 میباشد یعنی کامیون جرثقیل در سیستم طبقه بندی كالایی بین المللی در فصل87 و ردیف 05 جای گرفته است. – سیستم هماهنگ توصیف و كدگذاری كالا (HS ) : تعرفه های ترجیحی : به منظور ایجاد انگیزه و برقراری تسهیلات جهت ورود و صدور كالا برقرار می شود و حد پائین تری از حقوق گمركی برای گروهی از كشورها تعیین و اعمال می شود كه آن را تعرفه ترجیحی می نامند. *نرخ ارز : برای محاسبه ارزش كالا جهت پرداخت حقوق و عوارض گمركی ارزش كالا كه با پول خارجی فاكتور شده است باید به ریال ایران تبدیل شود و نرخ ارز برای محاسبات گمركی نرخ رسمی ارز در كشور می باشد كه توسط بانك مركزی همه روزه اعلام و ابلاغ می شود.

سیستم کد تعرفه ی کالا یا Code HS چیست ؟ HS Code یا همان سامانه ی هماهنگ شده یا Harmonized System یک سامانه ی بین المللی است که توسط WTO به اجرا درآمده در این سامانه تمام کالا بر اساس یک کد ۸ یا ۱۰ رقمی در کشور ها طبقه بندی شده که ۴ یا ۶ رقم اول بین کشورهای عضو مشترک است و ۲ یا ۴ رقم بعدی بر اساس فضای طبقه بندی کالای ها کشور متفاوت می تواند باشد . این استاندارد کد تعرفه کالاها در تمام کشور ها در ۲۱ قسمت و ۹۸ فصل تقسیم می شود . از آنجایی که این تعرفه تا ۶ رقم اول از سمت چپ در بین کشور ها مشترک است لذا می تواند در مکاتبات و مبادلات تجاری استاندارد خوبی برای تشخیص کالا باشد . بازرگانی اروند تجارت ساحل در زمینه حمل و ترخیص کالایی از دبی، ایران و چین با توجه به hs code که مشتری در رابطه با خرید کالایش اظهار کرده هزینه های حمل و ترخیص را برآورده کرده و با نازلترین قیمت کالا تحویل مشتری خواهد داد. طبقه‌بندى کالاها بر مبناء گروه یا دسته‌هائى از کالاها داراى خصوصیات یا مشخصات مشابه و یا نظم و ترتیب معینى باشد، همواره جهت سهولت انجام تجارت بین‌الملل مورد نظر بوده است. این امر علاوه بر ساده نمودن مناسبات بازرگانى اتخاذ تصمیم در انعقاد قراردادهاى تجارى و همچنین بررسى آمارى تجارت جهانى را امکان‌پذیرتر مى‌نماید. طبقه‌بندى کالاها ممکن است بر مبناء حروف الفباء یا براساس نوع مواد تشکیل دهنده کالا و یا تکنولوژى ساخت و یا مصارف نهائى کالاها و … یا ترکیبى از آنها باشد. مزایاى فهرست طبقه‌بندى کالا در تجارت بین‌الملل بسیار زیاد است. چنین فهرستى مذاکرات، تنظیم پروتکل‌ها و قراردادها و مفاهیم موردنظر هر طرف را به سادگى تبیین و قابل اجراء مى‌نماید. طبیعى است که به دلیل پیشرفت‌هاى علمى و به بازار آمدن کالاهاى جدید و دگرگونى در روش‌هاى تجارت بین‌الملل، فهرست طبقه‌بندى کالاها و یا مبناء طبقه‌بندى آن، هر از چندى دستخوش تغییر و یا اصلاح گردد. دو سیستم طبقه‌بندى کالائی، یعنى سیستم طبقه‌بندى شوراى همکارى‌هاى گمرکى (CCCN) و سیستم جایگزین آن معروف به سیستم هماهنگ توصیف و کُدگذارى کالا یا هارمونایز سیستم (HS) باید تعریف شود. سیستم طبقه‌بندى شوراى همکارى‌هاى گمرکى (CCCN) شوراى همکارى گمرکى در ۱۵ دسامبر ۱۹۵۰ در بروکسل و با شرکت ۱۴ کشور از جمله ایران به وجود آمد. اهم وظایف و مسؤولیت‌هاى شورا ایجاد هماهنگى و تهیه و تنظیم طرح قراردادها، تفسیر یکنواخت طبقه‌بندى کالاها، ایجاد و تعیین مفاهیم و اصطلاحات گمرکی، نحوه رسیدگى به ارزش کالاها در گمرکات، رفع اختلافات گمرکی، نشر اطلاعات و تکنیک‌هاى گمرکى و نظایر آن است. این شورا در سال ۱۹۵۹ میلادى سیستم طبقه‌بندى کالائى را تحت عنوان سیستم طبقه‌بندى بروکسل که با علامت اختصارى BTN مشخص شده بود، در جامعه بازرگانى بین‌الملل مطرح و به مرحله اجراء در آورد. تعرفه BTN در سال ۱۹۷۴ میلادى بدون هیچ تغییرى در ارکان و طبقه‌بندى و شماره‌هاى اصلى و فرعى آن به سیستم طبقه‌بندى شوراى همکارى‌هاى گمرکى تغییر نام داد . این تغییر نام به جهت ملحوظ نمودن کوشش‌هاى سایر کشورهاى عضو شورا در تدوین تعرفه یاد شده بوده است. تعرفه CCCN داراى ۲۱ قسمت تعریف شده و داراى ۱۰۱۱ شماره اصلى و ۱۰۸۳ شماره فرعى مى‌باشد. HS Code چیست طبقه‌بندى بروکسل، از سال ۱۳۵۲ هجرى شمسى براساس ماده ۶۰ قانون امور گمرکى در گمرکات کشور ما رسماً به اجراء درآمده است. شماره‌هاى اصلى نمانکلاتور شوراء از چهار رقم تشکیل شده است. دو رقم اول نمایان‌گر شماره فصل نمانکلاتور و دو رقم بعدى که با ممیز جدا مى‌شود، نشان دهنده شماره ردیف یا جایگاه کالا در درون همان فصل است. به عنوان مثال شماره ۱۲/۱۵ نمایانگر فصل ۱۵ و ردیف ۱۲ در همان فصل مى‌باشد. در این نمانکلاتور در هر شماره امکان تقسیم‌بندى فرعى با توجه به حدود شمولیت آن شماره به عمل آمده که نحوه شناسائى و طبقه‌بندى کالاها را ساده‌تر مى‌کند. مثلاً در شماره ۵۱/۸۴ ماشین تحریر بدون دستگاه محاسب و ماشین چک‌نویس طبقه‌بندى شده است و که جهت سهولت دسته‌بندى‌هاى فرعى زیر نیز گنجانیده شده است: باید توجه داشت که برخى از شماره‌ها، بى‌نیاز از تقسیم‌بندى فرعى مى‌باشد و به همین دلیل همان شماره اصلى براى طبقه‌بندى آن کالاها کفایت مى‌کند. بعنوان نمونه به شماره ۰۷/۴۴ مى‌توان اشاره نمود که براى طبقه‌بندى تراورس چوبى براى راه آهن در نظر گرفته شده است و یا شماره ۳۶/۲۹ که به سولفامیدها اختصاص یافته است. علاوه بر تقسیم‌بندى‌هاى فرعى شوراى همکارى‌هاى گمرکى دولت‌ها را مجاز دانسته که در ذیل شماره‌هاى اصلى و یا ذیل شماره‌هاى فرعى به فراخور نیازهاى خود تقسیم‌بندى‌هاى فرعى‌ترى به وجود آورند. اما هیچ عضوى از شوراء مجاز به تغییر در تقسیم‌بندى‌هاى اصلى و فرعى خود نمانکلاتور نمى‌باشد. تقسیم‌بندى داخلى کشورها، فقط مورد استفاده خود آن کشورها مى‌باشد. ردیف‌هاى فرعى نمانکلاتور از تقسیمات داخلى دولت‌ها، بدین نحو متمایز مى‌گردد که ردیف‌هاى فرعى نمانکلاتور فقط با خط تیره [-] مشخص شده در حالى‌که ردیف‌هاى داخلى کشورها با پرانتز نیم بسته و خط تیره [) -] مجزا مى‌شود. مثلاً تعرفه ۰۲/۷۳ که مربوط به آلیاژهاى آهن مى‌باشد به شرح زیر تقسیم شده است: که ردیف‌هاى الف، ب و ج تقسیمات فرعى خود نمانکلاتور ولى ردیف‌هاى ۱ و ۲و ۳ ذیل ردیف فرعى ج مربوط به تقسیمات داخلى دولت ایران است که به خاطر نیازهاى خود ردیف فرعى ج را به صورت فوق شکسته است. سیستم هماهنگ توصیف و کُدگذارى کالا (HS) سیستم HS یا جدول طبقه‌بندى هماهنگ شده توصیف و کُدگذارى کالا، در حقیقت از داخل سیستم CCCN با اصلاحاتى ایجاد شده است. هسته اصلى و اسکلت سیستم HS از همان طبقه‌بندى CCCN مایه مى‌گیرد ولى امتیازاتى به آن دارد که HS را به عنوان یک سیستم مورد استفاده در بخش‌هاى مختلف اقتصادى و بازرگانى از جمله گمرک، حمل و نقل، آمار و سایر بخش‌هاى اقتصادى در آورده است. این سیستم که در ژوئن ۱۹۸۳ تصویب و از اول ژانویه ۱۹۸۸ به مورد اجراء گذاشته شد، یک طبقه‌بندى چندمنظوره است که همچون سیستم CCCN داراى ۲۱ قسمت است. ذیل ۲۱ قسمت مذکور ۹۶ فصل است که در مقام مقایسه با تعرفه CCCN، سه فصل آن کاهش یافته است. اما باید توجه داشت که این سه فصل در HS به‌صورت باز براى مقاصد تعرفه‌اى کشورها، منظور شده ولى به عنوان فصول بین‌المللى فعال شناخته نشده است.

۱- ترخیصیه Delivery Order ۲- قبض انبار Warehouse Receipt ۳- بارنامه Bill of Lading ۴- پیش فاکتور یا پروفرما اینویس Proforma Invoice ۵- فاکتور Invoice ۶- لیست عدل بندی Packing List ۷- گواهی مبدا Certificate of Origin ۸- ثبت سفارش بازرگانی Purchase Order ۹- بیمه نامه (در صورت وجود)Insurance